Beschuldigingen van seksueel misbruik na scheiding: neem ze serieus!Geplaatst: 15-01-2009 17:22
De laatste weken wordt in de Nederlandse media uitzonderlijk veel aandacht besteed aan pedoseksuelen. Het gaat dan vooral om veroordeelde, recidiverende pedo's die bijvoorbeeld vermomd als clown of via internet ongestraft doorgaan met hun activiteiten of die terugkeren in een wijk waar ze hun slachtoffertjes hebben gemaakt. De gemoederen lopen zo hoog op hierover dat je zou denken dat het misbruik van kinderen met name wordt gepleegd door onbekende 'kinderlokkers'; of een engerd een straat verder. Helaas gaat het bij seksueel misbruik van kinderen in 80 tot 95 % om bekenden van het kind, waaronder een substantieel deel bloedverwanten. Relatieproblemen met de moeder kunnen voor gelegenheidsplegers een aanleiding vormen. Wat betekent dit voor de geloofwaardigheid van moeders die na de scheiding tekenen van sexueel misbruik bij hun kinderen constateren?
Misschien dat met de populariteit van internet de laatste jaren de cijfers moeten worden bijgesteld en is 'de man in de bosjes' veranderd in 'de man in de chatroom', maar in 2001 werd er nog vanuit gegaan dat misbruik door onbekenden zelden voorkomt.
Cijfers uit Amerika tonen aan dat daar in bijna de helft van de gevallen seksueel misbruik door familieleden wordt gepleegd. In Nederland zijn dergelijke totaalcijfers (voor zover wij weten) niet voorhanden: het CBS spreekt in 2007 over schattingen van één op de zes à zeven meisjes en één op de tien à elf jongens die tenminste eenmaal misbruikt zijn door familie. Van die zes à zeven meisjes werd meer dan de helft ernstig misbruikt, dus bijvoorbeeld herhaalde verkrachting door hun vader, oudere broer of oom.
Kinderen lopen de meeste trauma's op door incest die door (stief)vaders wordt gepleegd, omdat die vaak het verst gaan in hun seksuele handelingen. Zij misbruiken hun kinderen lang, al op vroege leeftijden gebruiken daarbij meer hun fysieke overwicht dan andere incestplegers.
Wat zijn dit voor een mannen [slechts één tot drie procent is vrouw en de helft tot driekwart daarvan dit onder druk van een man], die hun eigen kinderen of andere jonge bloedverwanten misbruiken?
Het is bekend dat seksueel misbruik voorkomt in alle milieus: zowel bij de lagere als hogere sociale klasse, bij mensen van alle kerkelijke gezindten. Minder bekend is dat mannen die incest plegen niet per definitie of misschien wel per definitie niet voldoen aan het beeld van het stereotype van een pedofiel: volwassen mannen die zich uitsluitend seksueel aangetrokken voelen tot kinderen die nog niet in de puberteit zijn gekomen. Dus het gaat hier zelden om de 'kinderlokker' die niet of nauwelijks in staat is om relaties met volwassen aan te gaan.
Incestplegers zijn veeleer te vinden onder de twee andere typen van pedoseksuelen.
Het gaat hier bijvoorbeeld om zogenaamde 'gelegenheidsplegers': mannen die een seksuele voorkeur hebben voor een volwassen partner, maar die onder invloed van tijdelijke, ingrijpende, stressvolle gebeurtenissen zoals huwelijksproblemen zich aan (hun) kinderen beginnen te vergrijpen. Dit soort daders is zelden veroordeeld voor seksuele of andere delicten. Anders dan de term 'gelegenheidsplegers' doet vermoeden gaat het niet om 'spontaan' gedrag: ter compensatie van hun eigen onvermogen beginnen deze plegers met het manipuleren het slachtoffer en wachten geschikte gelegenheden af voor het misbruik. Eenmaal begonnen met misbruiken kunnen deze situaties jarenlang voortduren. In dit soort gevallen gaat het seksueel misbruik ook wel met andere vormen huiselijk geweld gepaard, zoals partnermishandeling en verwaarlozing van de kinderen.
Daarnaast zijn er onder de zogenaamde 'antisociale plegers' incestplegers te vinden: mannen die niet in staat zijn om (duurzame) liefdesrelaties aan te gaan, zich niet kunnen inleven in de gevoelens van anderen en meestal gewetenloos zijn. Ze kunnen eerder veroordeeld zijn voor seksuele delicten jegens vrouwen of voor andere misdrijven. In veel gevallen willen ze wraak nemen op een vrouw die hen heeft verlaten of op alle vrouwen in het algemeen. Dit soort plegers kunnen zeer gewelddadig zijn.
Ze hebben geen seksuele voorkeur voor kinderen, maar misbruiken ze omdat ze een gemakkelijke prooi vormen. Dit laatste type komt in zijn extreme vorm - de psychopaat die zijn slachtoffers uiteindelijk vermoord - gelukkig weinig voor, maar het is vaak zo dat plegers kenmerken bezitten van meerdere typen: dus gelegenheidsplegers met anti-sociale trekken bijvoorbeeld.
Het is dus bekend dat incest regelmatig voorkomt in alle lagen van de bevolking. Het is bekend dat een pedoseksueel met anti-sociale trekken uit wraak zijn kinderen kan gaan misbruiken, bijvoorbeeld omdat een partner zich aan zijn gezag onttrekt. Het is bekend dat gelegenheidsplegers, met name wanneer zij in een stressvolle situatie verkeren zoals bij huwelijksproblemen, overgaan tot misbruik en dat zij moeilijk te herkennen zijn als dader, aangezien zij waarschijnlijk nooit eerder zijn veroordeeld en geen herkenbaar profiel als pedofiel hebben. Het is ook bekend dat incest regelmatig samen gaat met andere vormen van mishandeling in een huishouden.
Deze gegevens doen toch sterk vermoeden dat er rond een echtscheiding een toename valt te verwachten van het aantal incestslachtoffers. Incest kan een reden zijn tot echtscheiding, maar het aantal slachtoffers zou ook met name in de echtscheidingsperiode behoorlijk kunnen toenemen. Zeker in huishoudens waarin er al sprake was van andere vormen van huiselijk geweld en met name wanneer de gelegenheden te over zijn: wanneer er een omgangsregeling zonder toezicht plaatsvindt bijvoorbeeld, zoals dit in Nederland gebruikelijk is (zelfs bij veroordeelde incestplegers).
Onderzoek naar de mogelijke toename van incest in de periode kort voor, tijdens en na echtscheiding is echter nog nooit verricht, zeker niet in Nederland. Wel wordt als common knowledge beschouwd dat wanneer er een echtscheiding speelt, moeders 'plotseling gaan liegen', over huiselijk geweld in het algemeen, maar vooral ook over seksueel misbruik. Dit wordt al dan niet ondersteund door het argument: 'want er worden zoveel zaken geseponeerd vanwege gebrek aan bewijs' en het andere recentelijk in de media breed uitgemeten argument dat 'ouders huisartsen dwingen tot verklaringen van misbruik zonder rechtsstreeks bewijs'.
Het is een gegeven dat één op de zes à zeven meisjes in Nederland minstens eenmaal misbruikt is door een bloedverwant. Dat kan blijkbaar in iedere periode van haar kinderleven gebeuren, behalve tijdens de periode van huwelijksproblemen en net na de echtscheiding van haar ouders.
Dan is die vader waarschijnlijk net even clown aan het spelen bij vreemde kinderen...
Meer info: http://www.seksueelmisdrijf.nl/ ; Lotgenoten incest: http://www.st-lis.nl ; Moeders tegen incest (België): http://mti-online.be